Tag Archive for: joga bemowo

Chcielibyśmy polecić Wam książkę Daniela Siegela, amerykańskiego profesora psychiatrii pt. Psychowzroczność. Zdaniem autora, aktywność umysłu polegająca na skupieniu uwagi, może prowadzić do kształtowania struktury mózgu.

Jesteśmy pod wrażeniem tej lektury i mamy poczucie, że joga a zwłaszcza joga psychiczna – techniki oddechowe, koncentracji i medytacji są właśnie tym kierunkiem, który pomaga uzyskać równowagę umysłu i zbudować jego nową architekturę. Siegiel wykorzystuje te narzędzia w pracy ze swoimi pacjentami i robi to skutecznie. Warto zajrzeć do tej książki tym bardziej, że 29 stycznia zapraszamy na kolejną edycję warsztatu jogi nidry.

Czym jest w ogóle według Siegla psychowzroczność? To forma skoncentrowanej uwagi, która umożliwia dostrzeżenie wewnętrznego sposobu funkcjonowania naszego umysłu. Jest jak siódmy zmysł, który pozwala nam zajrzeć w głąb siebie i wyłączyć autopilota z naszego życia, co radykalnie zmienia podejście do siebie i relacji z innymi.

Właśnie zakończył się cykl holistycznych warsztatów ruchowych dla Seniorów realizowanych przez naszą Fundację Aktywni Dłużej we współpracy z Powiatem Warszawskim Zachodnim. Za nami trzy energetyczne spotkania, których celem była popularyzacja i upowszechnianie aktywności fizycznej wśród mieszkańców Powiatu.

Była to pionierska inicjatywa w Powiecie Warszawskim Zachodnim ze względu na jej charakter, ale także wszechstronność proponowanych ćwiczeń.

Na naszych warsztatach skupiliśmy się na takich zagadnieniach jak zmniejszenie bólu pleców i stawów poprzez techniki jogi, poprawa mobilności z wykorzystaniem technik auto masażu powięziowego. Na zakończenie skorzystaliśmy z technik jogi w redukcji stresu i osiąganiu stanu relaksu. Nasze zajęcia realizowaliśmy w formule stacjonarnej i online, dzięki temu mogły w nich wziąć także udział osoby mniej mobilne.

– Osoby starsze to grupa szczególnie narażona na przewlekły stres. Jego przyczyną są w dużej mierze zmiany zachodzące z wiekiem, między innymi pogarszające się zdrowie i sprawność fizyczna, trudności lokomocyjne wynikające z wieku i zmieniającego się otoczenia, osłabienie koncentracji i percepcji, problemy z pamięcią czy snem. Wszystkie te czynniki powiązane ze sobą powodują u wielu osób chroniczny stres, który nieumiejętnie redukowany powoduje dalsze psychosomatyczne implikacje. Dlatego tak ważne jest wdrażanie skutecznych rozwiązań, które  temu zapobiegają – podkreśla Małgorzata Baranowska, prezes Fundacji Aktywni Dłużej.

Kilkanaście projektów zrealizowanych z różnymi podmiotami samorządowymi i biznesowymi, blisko stuosobowa grupa Seniorów, z którą regularnie ćwiczymy na różnych płaszczyznach, innowacyjne metody i skuteczne działania nawet w tak niesprzyjającym czasie jak pandemia – tak w skrócie można podsumować ostatnie pięć lat funkcjonowania Fundacji Aktywni Dłużej. Projekt zrodził się z sympatii do ludzi oraz z naszej pasji do ruchu.

Wszystko zaczęło się od zajęć gimnastyki przy muzyce, które zapoczątkowały działalność Fundacji w Gminie Stare Babice. W ramach tego projektu spotykamy się do dziś w każdą środę, by wspólnie pracować nad kondycją psychofizyczną. Obecnie jako jeden z efektów pandemii, zajęcia odbywają się w formule hybrydowej tzn. część osób ćwiczy z nami na sali, a część u siebie w domach łącząc się przez internet. W formule online prowadzimy z kolei zajęcia kinezypsychoprofilaktyki we współpracy z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Przełomowa pandemia

– Bez wątpienia przełomowym momentem i czasem próby dla naszych Seniorów ale także i dla nas była dwuletnia potyczka z koronawirusem. Wyszliśmy z niej zwycięsko zdobywając nowe kompetencje cyfrowe oraz ucząc się pracy i treningu na odległość – podkreśla Małgorzata Baranowska, prezes Fundacji Aktywni Dłużej. – Słowa uznania tutaj także dla Gminy Stare Babice, która w tym trudnym czasie podjęła wyzwanie i zgodziła się na pilotażowe zajęcia dla Seniorów tylko w formule online. Projekt okazał się strzałem w dziesiątkę i obecnie wielu Seniorów nie wyobraża sobie rezygnacji z takiej możliwości – dodaje Małgorzata Baranowska.

Dziś mamy kolejne pomysły, które już niebawem ujrzą światło dzienne. Tymczasem zapraszamy wszystkich naszych sympatyków w niedzielę – 28 sierpnia o godz. 10.00 na Polanę do Lipkowa, gdzie organizujemy wspólnie z Gminą Stare Babice plenerowe zajęcia jogi, które z roku na rok zyskują coraz więcej sympatyków. Będzie czas by poćwiczyć, powspominać i skosztować pysznego, jubileuszowego tortu😉

Jesteśmy w dobrym momencie, by podziękować wszystkim naszym Partnerom za ten okres współpracy. Chcielibyśmy podziękować zwłaszcza Gminie Stare Babice, w szczególności Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej i Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, a także Gminnemu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji w Starych Babicach. Chcieliśmy podziękować również Powiatowi Warszawskiemu Zachodniemu, jak również władzom Kampinoskiego Parku Narodowego, Akademii Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Orpea Polska czy Decathlon Bemowo.

Gazeta Babicka podsumowała naszą pracę:

Dziękujemy, że jesteście z nami

Nasza Fundacja Aktywni Dłużej miała przyjemność poprowadzić wykład na temat innowacyjnych metod pracy z ciałem i umysłem. Fundacja stosuje je w zajęciach z Seniorami Gminy Stare Babice. Z sali treningowej trafiliśmy prosto do sali wykładowej.

Zalety metody 4 R

Okazją do spotkania była 13 rocznica powstania Klubu Seniora Nadzieja przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Starych Babicach. Naszym zdaniem tylko odpowiednie połączenie treningu fizycznego i różnych technik relaksacji, koncentracji, pracy z oddechem i medytacji może zapewnić harmonijny rozwój. Jest to niezwykle ważne zwłaszcza po dwóch latach pandemii i obecnej kryzysowej sytuacji za naszą wschodnią granicą. Sytuacja ta budzi bowiem niepokój wśród wielu osób.

Dziękujemy Pani Alicji Napurce, Dyrektor Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Starych Babicach za zaproszenie, a słuchaczom za dobre spotkanie.

Czym jest animaloterapia i jak wpływa na nasze zdrowie – tym zajęliśmy się w czasie ostatniego wykładu online w ramach Akademii Zdrowego Seniora online, którą nasza Fundacja Aktywni Dłużej realizuje we współpracy z Wydziałem Rahabilitacji Akademii Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Zajęcia na ten temat poprowadziła Klaudia Maszkowicz, studentka III roku.

Animaloterapia, inaczej nazywana zooterapią jest metodą wspomagającą leczenie oraz rehabilitację, polegającą na kontakcie ze zwierzętami. Należy jednak pamiętać, iż jest to dodatkowa forma leczenia a nie jedyna.

Historia anmialoterapi zaczęła się już dwa tysiącle lat temu, kiedy to Hipokrates zauważył, że jazda konna pobudza pewne funkcje organizmu, a nawet łagodzi schorzenia. Później w XVII w dyrektor szpitala psychiatrycznego William Tuke opisał tę metodę. Wprowadził on zwierzęta domowe na teren szpitala. Pacjenci sprawowali opiekę nad nimi. Zauważono u nich pewne zmiany związane z lepszymi umiejętnościami kontroli emocji.

Od wieli lat prowadzone są badania naukowe dotyczące wpływu animaloterapii na organizm człowieka. Dowiedziono, że już samo przebywanie w towarzystwie zwierząt niesie pewne korzyści. Jest to przede wszystkim redukcja stresu, nadpobudliwości, zmniejszenie ciśnienia oraz poprawa działania układu odpornościowego.

Zajęcia ze zwierzętami możemy podzielić na:

AAA- Animal Assisted Therapy- zajęcia z udziałem zwierząt, których to głównym celem jest skłonienie pacjenta do kontaktu ze zwierzęciem

AAT- Animal Assisted Therapy- terapia z udziałem zwierząt, które mają z góry określony terapeutyczny cel i w ich trakcie dąży się do osiągnięcia pewnych korzyści leczniczych.

AAE- Animal Assised Education- edukacja z udziałem zwierząt

Do kogo skierowane jest animaloterapia? Do wszystkich. Oczywiście częściej korzystają z niej osoby z niepełnosprawnościami lub pewnymi jednostkami chorobowymi ale każdy może wynieść korzyści z takich zajęć.

Jakie możemy wyróżnić rodzaje animaloterapii?

  • Dogoterapia- z udziałem psa
  • Felinoterapia- z udziałem kota
  • Hipoterapia- zajęcia terapeutyczne z udziałem konia lub jazdą konną
  • Delfinoterapia- zajęcia w wodzie z delfinami
  • Alpakoterapia- opierająca się na współpracy z alpakami
  • Onoterapipa- z udziałem osła
  • Ornitoterapia- polegająca na obserwacji ptaków
  • Lagoterapia- z udziałem królika
  • Bowiterapia- rogowate zwierzęta domowe
  • Rodoterapia- z udziałem gryzoni
  • Suidoterapia- z udziałem zwierząt świniowatych

Jakie są zalety posiadania zwierzęcia w domu?

  • Niższe ciśnienie krwi
  • Obniżenie reakcji na stres
  • Mniejsze ryzyko pojawienia się alergii, szczególnie u dzieci
  • Zwiększenie aktywności

Albert Einstein w szkole powszechnej był jednym z najlepszych uczniów. Już jako dziecko był samotnikiem i często obsesyjnie powtarzał pojedyncze zdania. Prowadząc wykłady, swoim zachowaniem notorycznie wprawiał słuchaczy w zakłopotanie. Jednak to on zrewolucjonizował zarówno mechanikę, jak i teorię pola. Odegrał też kluczową rolę dla mechaniki kwantowej – nie wszyscy wiedzą, że miał także zespół Aspergera.

Dziś na ten temat na naszym blogu pisze Aniela Michalska, studentka III roku Terapii Zajęciowej na Wydziale Rehabilitacji Akademii Wychowania Fizycznego. Tekst powstał w ramach Akademii Zdrowego Seniora.

Zaliczany do spektrum autyzmu zespół Aspergera jest zaburzeniem rozwojowym. Leczenie polega na stosowaniu terapii, edukacji i treningów pod okiem specjalistów. Trzeba pamiętać, że zespół Aspergera nie jest chorobą, dlatego nie można go wyleczyć. Charakteryzuje się prawidłowym rozwojem mowy oraz intelektem, często nawet wyższym od przeciętnej.

Osoby dorosłe z zespołem Aspergera uznawane są za ekscentryków, ponieważ mają problemy z nawiązywaniem relacji. Niezrozumienie w kontaktach z rówieśnikami powoduje frustrację, wycofywanie się i funkcjonowanie we własnym świecie, najczęściej robiąc to co sprawia przyjemność czyli realizacja pasji.

Według szacunków w Polsce  stwierdzonego Aspergera ma ok 300 tysięcy osób.

Zespół Aspergera najprawdopodobniej miał także H.Ch. Andersen. Naukowcy są zdania, że opowieści Andersena to pierwsze na świecie studium zaburzeń ze spektrum autyzmu. Wyjątkowe, bo opowiedziane językiem baśni.

(…) Brzydkie kaczę popychano, szczypano, odpędzano, a znęcały się nad nim nie tylko kaczki, ale nawet i kury. (…) Było mu bardzo smutno, że jest takie brzydkie, lecz cóż na to poradzi?”

 Choć Andersen zrobił błyskotliwą karierę, podróżował po całej Europie i otrzymał tytuł profesora, jego dzieciństwo nie należało do łatwych. Także w dorosłości mierzył się z poczuciem osamotnienia, licznymi kompleksami i nadmierną wrażliwością. Zawsze miał również przeświadczenie o własnej wyjątkowości, o tym, że nie pasuje do otoczenia.

Przykłady w bajkach:

„Nowe szaty cesarza”– naiwność, łatwowierność, ale także bezpośredniość, oryginalność

„Dziewczynka z zapałkami” – samotność, nieumiejętność przeniesienia tego, co atrakcyjne z wyobraźni do rzeczywistości

„Brzydkie kaczątko” – odstawanie od reszty, poczucie odrzucenia

„Słowik” – zamiłowanie do przedmiotów, pozorne preferowanie przedmiotów nad ludzi

„Księżniczka na ziarnku grochu” – zaburzona integracja sensoryczna

Bibliografia:

https://enel.pl/enelzdrowie/zdrowie/zespol-aspergera-co-to-jest-diagnostyka-przyczyny-objawy-leczenie-i-terapia

https://pl.wikipedia.org/wiki/Albert_Einstein

https://stylzycia.polki.pl/psychologia,znani-i-wielcy-ktorzy-cierpieli-na-aspergera,10385022,1,galeria.html#gallery

https://blaber.pl/kultura/co-maja-wspolnego-basnie-andersena-i-autyzm-zaskakujaco-wiele/

Życie w ciągłym biegu, natłok obowiązków, praca – to wszystko wpływa na poziom odczuwalnego stresu. Jak temu zaradzić, o tym oowiada dziś na naszym bloku Weronika Surdel, studentka III roku Wydziału Rehabilitacji Akademii Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Tekst powstał jako element Akademii Zdrowego Seniora Online, który realizuje Fundacja Aktywni Dłużej wspólnie z AWF Warszawa.

Ważne aby znaleźć zajęcia, które nas relaksują i odprężają jednocześnie wpływając na obniżenie poziomu odczuwalnego stresu. Idealna do tego będzie arteterapia, której jedną z trzech głównych funkcji jest rekreacja. Celem rekreacji jest stworzenie  warunków do relaksu, odpoczynku, nabierania nowych umiejętności czy sił koniecznych do przezwyciężania problemów. Może się wydawać, że wykonywanie prac artystycznych jest dziecinne i infantylne ale jest to błędne stwierdzenie. Arteterapia jest odpowiednia dla każdej osoby, w każdym wieku.

Poniżej przedstawiam 5 aktywności plastycznych , które wpływają na redukcję stresu

  1. Kolorowanki dla dorosłych – kolorowanki polegają na zamalowaniu wyznaczonych obszarów oraz ostrożności, aby “nie wyjechać za linię”. To z kolei sprawia, że wymagany jest wysoki poziom skupienia i nakierowania wszystkich myśli wyłącznie na obrazek.
  2. Malowanie obrazów po numerach – malowanie po numerach  to technika malowania obrazów akrylami, po polach które oznaczone są numerkami. Zestaw ponumerowanych farb pozwala na ich pokrycie w oznaczonych miejscach. Efekt końcowy to Twoje dzieło, które możesz powiesić na ścianie lub podarować bliskiemu.
  3. Diamentowa mozaika/ diamentowy haft – krótko mówiąc, haft diamentowy to układanie wielokolorowych obrazów przy pomocy kryształków zgodnie z określonym schematem, przy czym proces przypomina układanie mozaiki. Kryształki mają jednakowe wymiary i są układane obok siebie zgodnie z szablonem. Gotowy obraz olśniewa żywymi kolorami, które nie blakną z czasem.
  4. Doodlowania – doodle (rysowanie intuicyjne) to proste, szybkie rysunki, tak zwane bazgrołki. Robione zazwyczaj gdy się nudzimy. Doodle mogą mieć konkretne znaczenie (przedmioty, rośliny, zwierzątka) lub być mieszaniną losowych, abstrakcyjnych linii czy kształtów geometrycznych.
  5. Fałszywa kaligrafia – Oszukana kaligrafia (faux calligraphy) jest to technika polegająca na uczeniu się pisma ozdobnego. Oswaja z kształtem liter, pomaga zrozumieć, jak się je pisze, ćwiczy rękę i uczy cierpliwości.

Korzyści z wyżej wymienionych aktywności plastycznych

  1. Lepsza koncentracja
  2. Poprawa orientacji przestrzennej,
  3. umiejętność rozwiązywania problemów,
  4. syntetyzowanie danych
  5. usprawnia proces uczenia się
  6. rozwoju myślenia abstrakcyjnego, symbolicznego, ale także przyczynowo skutkowego
  7. Usprawnia proces rozumowania.
  8. Ćwiczenie motoryki małej
  9. Poprawa cierpliwości
  10. Uczy dokładności i precyzji
  11. Zwracanie uwagi na detale
  12. Wzrost poziomu kreatywności
  13. Twórcza radość
  14. Satysfakcja ze stworzenia dzieła sztuki
  15. Angażowanie dwóch półkul mózgu jednocześnie
  16. Lepsza pamięć

I przede wszystkim wyciszenie, odprężenie i relaks.

Źródła:

  1. Konieczna, E. J. (2014). Arteterapia w teorii i praktyce. Oficyna Wydawnicza Impuls.
  2. Glińska-Lachowicz, A. (2016). Arteterapia w działaniu. Propozycje warsztatów i działań arteterapeutycznych. Wydawnictwo Difin.
  3. Karolak, W. ,Kaczorowska B. (2016).  Arteterapia. Od rozważań nad teorią do zastosowań praktycznych.  Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi

Zapraszamy na spotkanie na temat mięśni dna miednicy. Na spotkaniu dowiesz się o prawidłowym funkcjonowaniem tych mięśni, poznasz funkcje miednicy, najczęstsze zaburzenia oraz to jak można sobie z nimi poradzić. Zajęcia poprowadzi Natalia Mayorova, fizjoterapeutka i joginka.

Brak świadomości na temat dna miednicy może doprowadzić do osłabienia mięśni, które wpływają na zdrowie układu mięśniowo-szkieletowego, układu moczowego i trawienia. Odpowiednia profilaktyka pomaga w utrzymaniu siły tych mięśni.

Warsztat skierowany jest dla wszystkich kobiet w każdym wieku i w różnym okresie życia, szczególnie:

– kobiet z dysfunkcjami mięśni dna miednicy,

– kobiet po porodzie,

– osób, które spędzają dużo czasu w pozycji siedzącej.

Poruszymy zagadnienia związane z profilaktyką dnia codziennego:

– nawyki w toalecie,

– kichanie/kasłanie,

– oddech,

– prawidłowa postawa,

– podnoszenie przedmiotów.

Informacje techniczne:

Termin: 14 maja

Godz. 10.00 – 11.30

Koszt: 40 zł płatne wcześniej na rachunek: mBank 21 1140 2004 0000 3302 6650 3361

O prowadzącej:

Natalia jest magistrem fizjoterapii, absolwentką Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Od ponad dziesięciu lat zajmuje się jogą w aspekcie fizjoterapeutycznym, wykorzystując jej terapeutyczne właściwości do pracy z pacjentami bólowymi ze schorzeniami narządu ruchu. Prowadzi zajęcia grupowe i indywidualne, łącząc klasyczną fizjoterapię, jogę, trening funkcjonalny i medyczny. Wiedzę zdobytą na kursach i warsztatach łączy z doświadczeniem zdobytym przez lata pracy z pacjentami. Kładzie duży nacisk na edukację i samoświadomość swoich podopiecznych.

Jest instruktorem zajęć dla kobiet w ciąży i mam z małymi dziećmi oraz jogi i relaksacji. Doświadczenie zdobywała też jako stażystka w Centrum Medycznym Arnica w Starych Babicach, pracując w Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej dla Pracowników Wojska w Warszawie oraz na praktykach w Szpitalu Dziecięcym im. prof. Jana Bogdanowicza w Warszawie.

Ponadto ukończyła kursy: DRA – rozejście kresy białej, terapia mięśni dna miednicy, uroginekologia – fizjoterapia w nietrzymaniu moczu i stolca oraz obniżenie narządów miednicy mniejszej.

Rozwija się w kierunku różnych form pracy z ciałem i uroginekologii.

Dziś zjawisko stresu rozumie się poprzez relację pomiędzy trudnością sytuacji, a naszymi możliwościami poradzenia sobie z trudnościami, czyli naszymi zasobami. Upraszczając, stres jest wynikiem zarówno tego, jak bardzo obiektywnie stresująca jest sytuacja, której doświadczamy, ale także naszej oceny trudności tej sytuacji. O tym ciekawym zagadnieniu jakim jest radzenie sobie ze stresem pisze na naszym blogu Aniela Michalska z Warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego. Tekst jest elementem projektu Akademia Zdrowego Seniora, realizowanym przez Fundację Aktywni Dłużej.

Stresem według niektórych definicji określa się interakcję między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby i zagrażająca jej dobrostanowi. (Psychological stress and the coping process, 1966).


Stres niejedno ma imię

stres krótkotrwały – ma działanie korzystne, powoduje mobilizację, wyostrzenie zmysłów, lepsze skupienie, lepszą pamięć i orientację w terenie. Sprawia, że jesteśmy pobudzeni, zmotywowani i gotowi do działania.

stres długotrwały – inaczej przewlekły, permanentny stres, który utrzymuje się przez długi okres tygodni, miesięcy, a nawet lat. Towarzyszy nam przez cały czas, niezależnie od tego, czy rzeczywiście w chwili obecnej istnieje jakieś zagrożenie czy nie.

Stres nie zawsze jest szkodliwy. Nie każdy stres działa negatywnie. Oprócz stresów szkodliwych są stresy przyjemne, które działają korzystnie (niemal leczniczo, a na pewno energetycznie) na organizm. Znamy stresy dobre – mobilizujące pozytywnie do działania.

Stresy przyjemne, związane z wyładowaniem adrenaliny działają jako „ekscytator”. Do takich należą np.: osiągnięcie sukcesu, zaskakująco korzystny obrót wydarzeń, zaspokojenie silnego pragnienia, przeżycie wzniosłego uczucia, wyczyny sportowe.

Długotrwały stres może prowadzić do niepożądanego przyrostu masy ciała, szczególnie w okolicach brzucha. Tłuszcz brzuszny, znany również jako „brzuch stresowy”, to przykład tego, jak hormony stresu wpływają na ciało. W tym przypadku doprowadzają do charakterystycznego wzdęcia w górnej i dolnej części brzucha.


Style radzenia sobie ze stresem:

  • styl skoncentrowany na zadaniu — skupiamy się przede wszystkim na podejmowaniu działania w kierunku  rozwiązaniu problemu lub zmiany sytuacji stresowej
  • styl skoncentrowany na emocjach — koncentrujemy się przede wszystkim na przeżywanych przez nas emocjach takich jak złość, poczucie winy, przeżywane napięcie. Ta metoda radzenia sobie ze stresem jest charakterystyczna dla osób, które preferują myślenie życzeniowe, fantazjowanie. W stylu skoncentrowanym na emocjach osoba skupia się nie tyle co na konstruktywnym rozwiązaniu problemu, a na obniżeniu napięciu, który stresującej sytuacji towarzyszy.
  • styl skoncentrowany na unikaniu — polega na nieprzyjmowaniu do siebie myśli o problemie,  niedopuszczaniu do przeżywania go i angażowania się w rozwiązanie sytuacji stresowej; człowiek można powiedzieć „ucieka” od problemu, angażując się w czynności zastępcze — może na przykład robić zakupy, sprzątać, spać, oglądać telewizję lub poszukiwać kontaktów towarzyskich

Relaksacja jest bardzo skutecznym sposobem radzenia sobie z codziennym stresem. Pomaga się rozluźnić, odprężyć oraz zatrzymać gonitwę myśli.

Bibliografia:

https://zdrowie.wprost.pl/psychologia/zaburzenia-psychiczne/10437247/brzuch-stresowy-czym-jest-i-jak-sobie-z-nim-radzic.html – ćwiczenia??

Biologiczne podstawy Zachowania WYKŁAD 14 Stres Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Instytut Biologii Doświadczalnej PAN WSZiP im. H. Chodkowskiej

Aniela Michalska

Treningowi pamięci poświęciliśy pierwszy warsztat w ramach drugiej edycji Akademii Zdrowego Seniora, którą Fundacja Aktywni Dłużej realizuje wspólnie z Akademią Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Wiecie wogóle czym jest pamięć?

Zanim jednak poznamy sposoby na lepsze zapamiętywanie oraz trenowanie naszego umysłu warto dowiedzieć się czym jest pamięć. Najczęściej określa się ją jako „Zdolność do kodowania magazynowania i wydobywania informacji. Zdolność ta bywa rozumiana dość ogólnie jako zdolność neuropoznawcza” (Tulving, 2000). 

Nasza pamięć składa się z 3 faz. Pierwszą z nich jest kodowanie rozumiane jako wprowadzanie informacji do pamięci. Następnie przechowywanie, inaczej mówiąc zachowywanie w naszej pamięci zakodowanych informacji. Ostatnią fazą jest wydobywanie, czyli wyszukiwanie w naszej pamięci pewnych informacji. Najprostszym przykładem ostatniej fazy jest rozwiązywanie krzyżówek, kiedy to musimy znaleźć odpowiedzi na podane hasła.

Pamięć możemy podzielić również ze względu na trwałość przechowywania. Wyróżniamy wtedy pamięć: ultrakrótkotrwałą, krótkotrwałą i długotrwałą. Ultrakrótkotrwała nie podlega naszemu oddziaływaniu i pozostaje w niej wszystko to co usłyszeliśmy, poczuliśmy, zobaczyliśmy. Ogólnie mówiąc wszystkie informacje z naszych zmysłów. Informacje tutaj przechowywane są przez zaledwie 2-3 sekundy. Pamięć krótkotrwała to taka, która przechowuje informacje na teraźniejsze potrzeby np. przed chwilą usłyszane nazwisko. Pamięć długotrwała natomiast ma nieograniczoną pojemność i informacje przechowywane są tutaj nawet przez całe nasze życie. To właśnie w tej pamięci ulokowane są nasze wspomnienia oraz wiedza zdobyta w ciągu całego życia. 

Warto wiedzieć, że w ciągu całego życia pamięć nie działa tak samo efektywnie. Badania wskazują, że największe zdolności pamięciowe mamy pomiędzy 40 a 60 rokiem życia. Wraz z wiekiem nasza pamięć może ulegać pogorszeniu. Dzieje się tak ponieważ mózg starzeje się tak samo jak inne narządy. U osób starszych może wystąpić zwolnienie poznawcze odpowiadające za przetwarzanie informacji. Może występować również zjawisko „końca języka” czyli takie, kiedy wiemy, że znamy odpowiedź na jakieś pytanie, ale nie umiemy jej odnaleźć.  

Jak więc zapamiętywać i dbać o pamięć?

Poniżej przedstawiam wskazówki, które mogą być pomocne w zapamiętywaniu informacji oraz dbaniu o pamięć.  

  • Powtarzanie – jeśli chcemy coś zapamiętać należy to powtarzać. Jednakże samo powtarzanie niewiele pomoże. Dlatego powinno być powiązane z analizowaniem materiału. Robienie sobie przerw w powtarzaniu również wpływa na efektywność.
  • Organizowanie materiału według pewnych kategorii np. lista zakupów zapamiętywana według rozłożenia produktów w sklepie. 
  • Tworzenie wyobrażeń – lepiej zapamiętujemy to, co możemy sobie wyobrazić.
  • Picie 1,5 l. wody dziennie 
  • Spożywanie produktów bogatych: żelazo, kwasy omega 3, potas  
  • Bycie aktywnym fizycznie. 

Przedstawiam również praktyczne sposoby na ćwiczenie pamięci: 

  • Robienie zakupów bez patrzenia na listę 
  • Liczenie w pamięci a nie na kalkulatorze  
  • Przypominanie sobie co się robiło poprzedniego dnia  
  • Zwracanie uwagi na to co zmieniło się na zewnątrz 
  • Nauka języków obcych  
  • Dzielenie się z rodziną lub znajomymi obejrzanymi filmami lub przeczytanymi książkami. 
  • Słuchanie piosenek i przypominanie sobie ich tekstów 

Źródła: 

  1. Jagodzińska, M. (2008). Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania. Gliwice: Wydawnictwo Helion, 
  2. Lachowicz, M. Podstawowe rodzaje pamięci. 
  3. M Spielman, R., i J Jenkins, W. (2020). Psychology 2e. 
  4. Siałkowski, R.  Dieta na pamięć i koncentrację. Dostęp: https://przyjazny-dietetyk.pl/dieta-na-pamiec-i-koncentracje 

Klaudia Maszkowicz