Czy osoby młode mogą nauczyć się czegoś od Seniorów, a Seniorzy mogą czerpać inspirację od osób młodych? Czy różne pokolenia może coś łączyć? Na wszystkie te pytania próbowaliśmy odpowiedzieć w czasie ostatniego warsztatu w ramach Akademii Zdrowego Seniora, który nasza Fundacja realizuje wspólnie z Akademią Wychowania Fizycznego w Warszawie. Zajęcia prowadziła Sara Piotrowska, studentka III roku Terapii Zajęciowej Wydziału Rehabilitacji AWF.

Nauka dla młodych

W dzisiejszych czasach można odnieść wrażenie, że młodzież coraz rzadziej korzysta z mądrości życiowej osób starszych. A przecież seniorzy są ogromną skarbnicą wiedzy oraz doświadczenia i co więcej, chętnie się nią dzielą. Czego osoby młode mogą nauczyć się od starszego pokolenia?

  • Szacunku do drugiego człowieka
  • Miłości na całe życie
  • Budowania szczerych relacji i wieloletnich przyjaźni
  • Akceptowania wad i cieszenią się z zalet partnera/partnerki
  • Rozmawiania o miłości, definiowania miłości
  • Wyciągania wniosków z przeszłych wydarzeń
  • Akceptowania rzeczy, na które nie można mieć wpływu
  • Patriotyzmu, szacunku do historii i kultury
  • Umiejętności dbania o dom i rodzinę
  • Radzenia sobie z trudnościami dnia codziennego
  • Docenienia wartości życia, doświadczeń, innych ludzi i siebie
  • Zrozumienia, że każdy popełnia błędy i nie warto się poddawać
  • Pamiętania o rodzinie i zrozumienia, jak ważne są chwile z bliskimi
  • Uczciwości wobec innych ludzi i siebie
  • Nie rozpamiętywania przeszłości
  • Radości życia i spełniania swoich marzeń oraz pasji
  • Nie wstydzenia się tego kim jesteśmy
  • Zdolności rozumienia emocji innych i reagowania na nie
  • Świadomości, że dzisiejsze zachowanie wpływa na przyszłość

Przykładów jest mnóstwo. Młodzi ludzie szczególnie w czasach Internetu zaniedbują relacje międzypokoleniowe. Dużą rolę w takim zachowaniu odgrywa sposób myślenia młodzieży o seniorach. Może wydawać się im, że osoby starsze nie nadążają za rozwojem technologii, nie rozwijają pasji, izolują się od społeczeństwa i niechętnie dzielą się swoją wiedzą. Tymczasem Seniorzy mogą być niesamowicie aktywną grupą i być sprawniejsi od niejednego nastolatka. Istnieje wiele  kont na portalach społecznościowych, na których seniorzy zdobywają miliony wyświetleń i obserwujących. Spełniają się występując w programach rozrywkowych, uprawiają sporty ekstremalne, tańczą, tworzą muzykę, pobijają rekordy w wielu dziedzinach. Pokazują, że niemożliwe nie istnieje.

Nauka dla Seniorów

Skoro młode osoby mogą czerpać wiedzę od osób starszych, to czy istnieją obszary życia, w których to seniorzy mogą nauczyć się czegoś od młodzieży? Oczywiście, że tak.

  • Posługiwania się komputerem, telefonem, tabletem
  • Podążania za nowoczesną technologią
  • Bezpieczeństwa w Internecie
  • Odwagi w doświadczaniu nowych rzeczy
  • Pokonywaniu własnych słabości
  • Ciekawości i otwartości na świat
  • Tolerancji w stosunku do innych ludzi
  • Wiary w swoje możliwości
  • Odwagi w wyrażaniu siebie poprzez strój, wygląd, makijaż
  • Poczucia, że warto się uczyć i poznawać świat
  • Asertywności
  • Młodzieńczej bezczelności

Każda osoba starsza była kiedyś młoda i miała w sobie dziecięcą ciekawość. A przecież ta ciekawość zostaje z nami aż do końca życia. Czasami tylko pod ciężarem doświadczeń i przeżyć głęboko się ukrywa. Nie warto z niej rezygnować.

Relacje międzypokoleniowe

Czy możliwe jest, żeby dwa pokolenia coś połączyło? Czy mimo różnicy wieku obie strony mogą się ze sobą świetnie bawić? Tutaj również odpowiedź brzmi tak. Można powiedzieć, że Seniorzy, przeżywają przy młodzieży swoją drugą, a może i kolejną, młodość. Często podkreślają, że młode osoby dodają im radości, pasji, otwartości, odwagi, werwy i energii do działania. Młodzi za to przebywając z Seniorami widzą, że starość wcale nie musi być nudna, szara i smutna. Co więcej, łącząc osoby młode i starsze przez wspólne działania możliwe jest przełamywanie stereotypów wiekowych. Osoby młode chcą dzielić się swoją energią i bardzo doceniają inicjatywę osób starszych.

Powstaje coraz więcej programów oraz projektów w gminach, uniwersytetach i szkołach, podczas których organizowane są wspólne wycieczki i spotkania seniorów z młodzieżą. Na takich spotkaniach powstają przyjaźnie i znajomości na lata. Pokazują one, że różnica wieku może w niesamowity sposób łączyć ludzi. Wiek to przecież tylko liczba 😊

Bibliografia:

  1. Newsweek Psychologia Extra 4/17
  2. Pikuła Norbert „Mądrość życiowa osób starszych paradygmatem wychowawczym współczesnej rodziny”
  3. Co zawdzięczamy swoim babciom i dziadkom? Styczeń 2001, www.cbos.pl
  4. Dyczewski, L. 1994. Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze. Lublin: Wyd. KUL.
  5. https://www.youtube.com/watch?v=JFkcD8A7Tk8
  6. Hill R., D. 2009, Pozytywne starzenie się. Młodzi duchem w jesieni życia, Wydawnictwo Laurum, Warszawa.

Czy wiecie, że muzykoterapia może być formą rehabilitacji? W tym przypadku wpływ leczniczy na pacjenta wywiera muzyka. Na ten temat piszą dziś na naszym blogu Paulina Mroczek i Monika Oklesińska, studentki Terapii Zajęciowej, Wydziału Rehabilitacji warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego. Tekst powstał jako element projektu Akademia Zdrowego Seniora we współpracy Fundacji Aktywni Dłużej i warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.

Muzykoterapia jest najbardziej efektywną formą terapii z dziedziny sztuki. Jest to spowodowane tym, że tak naprawdę większość z nas ma do czynienia z muzyką. Czy to zawodowo, grając na jakimś instrumencie, czy może bardziej amatorsko – śpiewając głośno ulubione piosenki w gronie znajomych lub słuchając muzyki w drodze do pracy.  Ten rodzaj sztuki otacza nas nawet w sklepach czy na ulicach, gdzie z ochotą przystajemy by posłuchać artystów ulicznych.  Każdy z nas ma też ulubione gatunki muzyczne, wykonawców czy utwory, których mógłby słuchać bez końca.

Otoczeni dźwiękiem

Sama muzykoterapia pojawia się w naszym życiu już od najmłodszych lat. Możemy się z nią spotkać już na etapie dzieciństwa, najczęściej w przedszkolu podczas zajęć rytmicznych. Zazwyczaj polega na odtwarzaniu dźwięków, czy na odnajdywaniu wspólnego tempa wraz z resztą grupy do granej melodii.

W późniejszych etapach życia możemy spotkać z się z tą dziedziną terapeutyczną na zajęciach grupowych i indywidualnych. Plan przebiegu zajęć zależy od terapeuty.  Jednak najczęściej są to: zajęcia dźwięko-naśladowcze – z udziałem instrumentów, czy związane ze słuchaniem muzyki. Tematyka jest dowolna. Podjęcie takiej terapii jest wskazane dla osób, które przebywają w ośrodkach stałego pobytu, gdzie taka dziedzina może pomóc uporać się im z emocjami. Często jednak pod nazwą “muzykoterapia” kryje się forma spędzenia czasu wolnego. Rzeczywiście do tej pory wiele ośrodków oraz miejskich domów kultury oferowało udział w takich zajęciach, jako po prostu formę rozrywki.

Coraz częściej można się również spotkać z sesjami indywidualnymi. Takie zajęcia są dostosowane do potrzeb i zainteresowań samego uczestnika. Najczęściej szczególnie u młodzieży, dorosłych oraz osób starszych można spotkać się z odsłuchaniem utworów, oraz rozmowie na temat emocji, które dostarczyły. Czasami muzykoterapia jest również łączona z zajęciami plastycznymi, gdzie uczestnik ma wyrazić swoje odczucie na temat odsłuchanego dzieła w formie plakatu kolażu, rzeźby czy zwykłej pracy plastycznej.

Korzyści muzykoterapii

Muzykoterapia wspiera nie tylko pamięć, koncentrację, ale pomaga także budować relacje z innymi podczas wspólnych zajęć. Dodatkowo dzięki wpływowi na uczucia, ich pojmowanie oraz wyrażanie powoduje, że nasze podejście do siebie i otoczenia staje się bardziej łagodne. Muzyka również ma wpływ na psychosomatyczny ustrój człowieka. Jej wpływ na mózg i jego funkcje jest znaczące w szczególności przy chorobach demencyjnych oraz przy Zespole Alzhaimera. Jej pobudzający i relaksujący charakter wspomaga funkcje pamięciowe grupy osób z tymi schorzeniami oraz wywiera wpływ na aktywność codzienną.

Bibliografia

  1. C.A. Malchiodi, Arteterapia podręcznik, Harmonia Universalis, Gdańsk, 2014
  2. B. Łoza, A. Chmilnicka-Pastoka, Arteterapia część 1, Difin, Warszawa 2014
  3. B. Łoza., Chmielnicka-Płaskota A., Arteterapia: teoria, praktyka, projekty. Tom II: Praktyka, Warszawa 2014

W kwietniu Fundacja Aktywni Dłużej we współpracy z Gminą Stare Babice, Akademią Wychowania Fizycznego i Decathlon Bemowo przygotowała bogaty grafik zajęć ONLINE dla Seniorów Gminy. Będą to zarówno zajęcia jogi, gimnastyki i relaksacji jak również wykłady w ramch Akademii Zdrowego Seniora.

PONIEDZIAŁEKWTOREKŚRODACZWARTEKPIĄTEKSOBOTA
GODZ. 10.30 – 11.15GODZ. 10.30 – 11.30 GODZ. 10.30 – 11.30 GODZ. 10.30 – 11.30 GODZ. 12.30 – 13.30GODZ. 10.30 – 12.00
JOGA TERAPEUTYCZNA
ONLINE
(WE WSPÓŁPRACY
Z DECATHLON)
GIMNASTYKA
ONLINE
(WE WSPÓŁPRACY
Z GMINĄ STARE BABICE)
GIMNASTYKA
ONLINE
(WE WSPÓŁPRACY Z 
GMINĄ STARE BABICE)
GIMNASTYKA
ONLINE
(WE WSPÓŁPRACY
Z GMINĄ STARE BABICE)
RUCH ROZWIJAJĄCY
(WE WSPÓŁPRACY
Z GMINĄ STARE BABICE)
AKADEMIA ZDROWEGO SENIORA
(WE WSPÓŁPRACY
Z AKADEMIĄ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
W WARSZAWIE)
  • JOGA TERAPEUTYCZNA: zajęcia bazujące na pozycjach jogi, przystosowanych do wieku i możliwości uczestników. Ćwiczenia z wykorzystaniem klocków, pasków do jogi i krzeseł.
  • GIMNASTYKA ONLINE: wykorzystuje przybory do ćwiczeń (piłki gimnastyczne, rehabilitacyjne, dyski sensomotoryczne, taśmy gumowe, wałki i piłeczki do automasażu) – Wtorki -zajęcia o charakterze siłowym, środy dedykowane są w większym zakresie ćwiczeniom rozciągającym, czwartki – trening powięziowy (automasaż i relaksacja).
  • RUCH ROZWIJAJĄCY: ćwiczenia ogólnorozwojowe zwiększające sprawność i świadomość ciała.
  • AKADEMIA ZDROWEGO SENIORA: cykl wykładów i warsztatów realizowanych przez studentów III roku Wydziału Rehabilitacji Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie.

Osoby, które nie mają linka do zajęć prosimy o kontakt pod numerem 504770809 lub adresem mail aktywnidluzej@halasana.edu.pl

Dobrze wiemy, że w dzisiejszych czasach dzieci zaczynają spędzać coraz więcej czasu przed ekranem telefonu czy komputera. Czy można coś zrobić, aby zwracały uwagę bardziej na nas niż na elektronikę? Paulina Mroczek, studentka Terapii Zajęciowej, Wydziału Rehabilitacji warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego jest zdania, że to możliwe. Tekst powstał jako element projektu Akademia Zdrowego Seniora we współpracy Fundacji Aktywni Dłużej i warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.

Co zrobić, aby zwrócić na siebie uwagę wnuka

  1. Słuchaj wnuka – rozmawiaj z nim i nie oczekuj konkretnych odpowiedzi, nakłoń go do myślenia i szukania odpowiedz.
  2. Wyłącz telewizor!
  3. Zabieraj wnuki w różne ciekawe miejsca – co może być takim ciekawym miejscem dla dzieci? Nasza okolica pobliski park lub las. Możemy tam zbierać szyszki, liście, rozmawiać o otaczającej nas przyrodzie oraz wymyślać przeróżne zadania i zabawy dla dzieci. Kto z nas znajdzie większą szyszkę, czy uda nam się rzucić celnie 10 raz w drzewo? Znalezienie liścia konkretnego drzewa. Co ciekawe jest w takich wycieczkach, że możemy zebrać kasztany, liście czy gałązki i zrobić z nich później piękne prace plastyczne. Kolejnym ciekawym miejscem dla wnuków może być pobliskie ZOO oczywiście jeśli mamy takie możliwości. Tam dzieci mogą przyglądać się zwierzętom, patrzeć, jak wygląda ich karmienie. Możemy wspólnie rozmawiać o tym co widzimy.  
  4. Opowiadaj historie – historię ze swojego dzieciństwa, dzieciństwa rodziców, ale i wymyślone historie.  Można zaproponować również wnukom, że my opowiadamy pierwszą część historii, a oni muszą ją dokończyć.
  5. Zadawaj pytania – co jeśli, dlaczego, gdzie? Takie pytania pobudzają kreatywność dzieci.
  6. Poproś wnuka o pomoc przy czynnościach domowych, gotowanie sprzątanie itp.
  7. Zabawy udawane – każdy z nas pamięta proste zabawy w dom, sklep czy lekarza. Są to bardzo kreatywne zabawy pobudzające wyobraźnie, a nie potrzeba przy nich zbyt wiele rzeczy. Możemy zamieniać się rolami podczas takiej zabawy co dodatkowo wpłynie na jej kreatywność. Warto pamiętać, żeby nie ograniczać się w takich zabawach np. jeśli dziecko podaje wymyśloną cenę za jakiś produkt, która jest abstrakcyjna nie musimy go z tego wyprowadzać. Można po takiej zabawie porozmawiać i ją omówić powiedzieć, co ile kosztuje w prawdziwym sklepie.

Ciekawe zabawy

  • Kalambury – zabawa wszystkim dobrze znana, jednak w celu jej urozmaicenia sami możemy wymyślić hasła, jeśli dzieci jeszcze nie czytają możemy narysować znane dziecku zabawki/przedmioty. Również oprócz zwykłych kalamburów możemy zagrać w kalambury rysowane. Wtedy naszym zadaniem jest odwzorowanie hasła za pomocą rysunku
  • Memory – nic nie jest tak ciekawe jak memory zrobione własnoręcznie. Wtedy już przez cały proces twórczy mamy kontakt z naszym wnukiem, pobudzamy wyobraźnie i kreatywność. Możemy stworzyć memory z ulubionymi postaciami z bajek, ulubionymi zabawkami czy zwierzętami. To od nas tylko zależy co znajdzie się na kartonikach. Oprócz powszechnie znanych memorów obrazkowych możemy stworzyć memory stymulujące zmysł dotyku i słuchu.
  • Tajemnicze pudełko – zabawa polega na zrobieniu pudełka z otworem na jedną lub dwie ręce w środku umieszczamy znany dla dziecka przedmiot, wcześniej możemy je wspólnie wybrać. Zabawa ta jest doskonała już dla maluchów. Jeśli jeszcze nie są oni w stanie płynnie nazwać przedmiotów przed pudełkiem możemy umieścić kartki z narysowanymi 3 przedmiotami i wtedy dziecko ma za zadanie pokazać, który z nich znajduje się w środku.
  • Rozpoznawanie smaków – zabawa pobudzająca nasz zmysł smaku. Jedyne czego potrzebujemy to różnego rodzaju owoce lub innego rodzaju jedzenie. Można przygotować razem z wnuczkiem kawałki tych owoców. Później jedna osoba zawiązuje oczy i musi rozpoznać co to za owoc.
  • Robienie zdjęć z rekwizytami, przebraniami – wiele z dzieci bardzo lubi zdjęcia, możemy im wtedy zaproponować właśnie taki sposób zabawy, różnego rodzaju przebieranki czy też stworzenie własnych rekwizytów do zdjęć. Podczas zabaw możemy ustalić, że wybieramy dla siebie rekwizyty. Ustalać tematycznie jakie chcemy zrobić rekwizyty czy związane ze świętami czy urodzinami, a może karnawałowe?
  • Czytanie ulubionych bajek ze zmienionymi bohaterami – wiele z dzieci ma swoje ulubione bajki, a co jeśli zmienimy postać głównego bohatera? Jego imię, wygląd, ubiór może to być bardzo kreatywne i dzieci będą miały z tego ogromną frajdę.
  • Domowy teatrzyk – podczas tej zabawy sami możemy zrobić kukiełki lub skorzystać z zabawek, które są w domu. Stworzenie sceny też zależy tylko od nas. Możemy zrobić ją z kartonu i dodać kurtynę po bokach lub możemy wystawić sztukę chowając się za poduszkami. Zabawa ciekawa i znana już od dawien dawna. Może ona przynieść wiele radości i pobudzić wyobraźnie. Gdy razem z wnukiem będziemy wymyślać postacie i historię jaką chcemy odtworzyć
  • Gry planszowe – istnieje wiele ciekawych gier. Warto pamiętać, że oprócz podstawowych takich jak chińczyk i warcaby jest też wiele wartych uwagi gier, które rozwijają wiele umiejętności. Paleta tych gier jest bardzo szeroka i zależy ona przede wszystkim od preferencji dziecka. Do gier planszowych, które ja najbardziej cenię i uważam, że są godne uwagi należą:
    • Dixit
    • Dobble
    • Pomysłówka
    • Tajniacy
    • Rummikub

Proste eksperymenty do wykonania w warunkach domowych

  1. Uciekający pieprz
    Co musimy przygotować do tego eksperymentu?
    1. Talerz
    1. Pieprz
    1. Wodę
    1. Płyn do mycia naczyń
    1. Patyczki higieniczne

Opis doświadczenia
Do talerza wlewamy wodę, posypujemy go pieprzem. Patyczek higieniczny moczymy w płynie do naczyń i dotykamy powierzchni wody z pieprzem. Obserwujemy wtedy jak pieprz “ucieka” od płynu.

  • Ciecz nienewtonowska
    Co musimy przygotować do eksperymentu?
    • Miskę
    • Mąka ziemniaczaną
    • Wodę

Opis doświadczenia
Mieszamy mąkę ziemniaczaną z wodą, w takich proporcjach, aby dało się zrobić kulkę, ale nadal miała ona konsystencje cieczy. Uderzamy w nią mocno pięścią, a następnie powoli zanurzamy dłoń. Robimy kulkę w dłoni po czym otwieramy dłoń i obserwujemy zachowanie kulki.

  • Podnoszenie wody
    Co musimy przygotować do eksperymentu?
    • Butelka szklana
    • Talerz/miska
    • Woda może być zabarwiona
    • Plastelina
    • Świeczka urodzinowa

Opis doświadczenia
Do talerzyka przyklejamy plasteliną świeczkę urodzinową. Napełniamy go wodą (może być ona zabarwiona barwnikiem). Podpalamy świeczkę i zasłaniamy ją butelką. Obserwujemy co się dzieje. Świeczka gaśnie, a woda podnosi się w butelce. Ważne, aby nie dotykać butelką do dna naczynia.

  • Malowanie na mleku
    Co musimy przygotować do eksperymentu?
    • Talerz
    • Patyczki higieniczne
    • Mleko
    • Barwniki spożywcze
    • Płyn do mycia naczyń

Opis doświadczenia
Do talerza wlewamy mleko. Następnie wlewamy barwniki rozpuszczone w wodzie. Patyczek higieniczny moczymy w płynie do naczyń i dotykamy nim powierzchni mleka. Możemy zaobserwować jak barwniki “uciekają” w postaci okręgów od patyczka.

  • Chemiczne pompowanie balona
    Co musimy przygotować do eksperymentu?
    • Butelka najlepiej szklana
    • Balon
    • Ocet
    • Soda oczyszczona
    • Lejek

Opis doświadczenia
Do balonu przy pomocy lejka wsypujemy 2 łyżeczki sody oczyszczonej. Do szklanej butelki wlewamy ocet  /  objętości. Nalewamy ocet ostrożnie, aby go nie rozlać. Warto zwrócić uwagę o nieprzyjemnym zapachu octu, dlatego pamiętajmy o wietrzeniu pomieszczenia. Następnie nakładamy balon na butelkę i wsypujemy sodę do octu. Gdy zachodzi reakcje należy trzymać balon w miejscu, w którym jest on założony na butelkę.

To jedynie przykłady różnych gier zabaw i eksperymentów, warto pamiętać, że przede wszystkim liczy się nasza kreatywność. Im bardziej my jesteśmy kreatywni tym bardziej docenią to dzieci!