Dharana czyli ćwiczenia koncentracji dla wszystkich zabieganych osób

W dzisiejszym zabieganym i pełnym bodźców świecie utrzymanie spokoju i równowagi jest niezwykle trudne. Dlatego warto poszukać narzędzi, które nauczą nas umiejętności „zawężania procesu świadomości” – tak aby w danym momencie skoncentrować się tylko na jednym przedmiocie. Dziś na naszym blogu krótka rozmowa na ten temat z profesorem Lesławem Kulmatyckim, naukowcem z wrocławskiej Akademii Wychowania Fizycznego. 

Halasana: jesteśmy już po kilka warsztatach oddechowych (pranayama) i relaksacyjnych (joga nidra). Ich wpływ na obniżenie poziomu stresu jest bezsporny. Co w tym kontekście może przynieść nam dharana czyli ćwiczenia koncentracji umysłu.

Prof. Lesław Kulmatycki: Joga nidra bardziej dotyczy wglądu, emocji czy intuicji natomiast dharana jest przede wszystkim ukierunkowana na umiejętności dotyczące dyscypliny podstawowych procesów świadomościowych takich jak spostrzeżenia, wyobrażenia, myślenie czy pamięć. Im wszystkim towarzyszy uważność i to ona jest w centrum praktyki. Tego rodzaju praktyki zazwyczaj związane są najpierw z wyborem przedmiotu koncentracji a następnie próbą utrzymania tej uważności na tym przedmiocie. Jest to zatem swoisty trening „zawężania procesu świadomości” aby utrzymać go tylko blisko „przedmiotu koncentracji”.

Do czego pierwotnie wykorzystywano te techniki?
Pierwotnie wykorzystywano tego rodzaju praktyki dla przygotowania umysłu do etapu dhyana, czyli medytacji. Dharana wymaga aktywnej uważności, ale wytrenowana pozwala na utrzymanie jej bez większego wysiłku.

Jakie zastosowanie, poza redukcją napięcia może mieć regularny trening dharany?
Zastosowanie w obecnie pełnym bodźców świecie jest prozaicznie proste. Zauważ w określonym czasie tylko jedną rzecz i bądź z nią. Dlatego ćwiczenia te przydatne są dla wszystkich, którzy mają problem z rozproszeniem uwagi, niepokojem umysłu, gonitwą myśli. Jest to dość charakterystyczne dla wszystkich osób zajętych wieloma sprawami naraz.

Na jakie korzyści z treningu najczęściej wskazują Twoi studenci bądź osoby regularnie stosujące dharanę?
Studenci zainteresowani psychicznymi korzyściami praktyk jogi poszukują przede wszystkim takich ćwiczeń, które pozwolą im na subiektywne odczucie swojego progresu. Zatem największą korzyścią jest właśnie zauważanie u siebie takiej zmiany. Często słyszę od nich „te ćwiczenia bardzo konkretnie pozwalają mi na zauważenie różnicy w mojej uważności na początku treningu i po jego zakończeniu”.

Czy regularna praktyka dharany może mieć jakieś znaczenie w biznesie, wpływając np. na poprawę wyników w pracy?
Na tym polega ból jogi, że jest długofalowa, wymaga dłuższego czasu i nie bardzo nadaje się do uzyskiwania „szybkich rezultatów”. W biznesie na krótki dystans można mówić o diagnostycznym wymiarze dharany. Do zmiany poprawy wyników pracy, czyli umiejętności utrzymywania koncentracji, potrzeba jednak dłuższego treningu.

17 lutego 2018 roku w Szkole Jogi Halasana odbędzie się warsztat dotyczący Dharany.